my own private wikipedia: zakpijp

Een van onze helden in de queeste naar het bewustzijn is de zakpijp. In vrijwel alle oceanen en zeeën ter wereld komt dit doedelzakvormige beestje voor. Volwassen dieren hechten zich vast aan rotsen, zuigen zeewater op en filteren hier plankton uit, en leiden zo een weinig spectaculair bestaan. Hun lijf bestaat uit niet veel meer dan een mantel of huls, met daarin een opening waardoor het water in- of uitstroomt, plus een soort kieuw. Een brein is er niet: hun zittende bestaan is zó ongecompliceerd dat een stel hersenen overbodig is. Maar áls deze bescheiden wezentjes zich voort weten te planten, gebeurt er iets opzienbarends. Uit de bevruchte eicel ontwikkelt zich een larve die veel weg heeft van een kikkervisje. Dit creatuur trekt erop uit in de zeven wereldzeeën en ontwikkelt wél een zenuwstelsel – een dikke zenuwknobbel verbonden met een primitief ruggenmerg. In tegenstelling tot zijn ouders krijgt de jongeling te maken met snel veranderende zintuiglijke informatie – over temperatuur, zeestroming, licht, voedsel, zuurstof en de geur van mogelijke roofdieren – en moet hierop snel kunnen reageren door zijn gedrag bij te sturen. In deze gedaante heeft het dier wel degelijk behoefte aan een snel schakelcentrum – een vorm van ‘bovenkamer’ die zintuiglijke informatie rap weet om te zetten in lichamelijke beweging. Slaagt de larve er na zijn omzwervingen in zich op een geschikte rots te vestigen, dan degenereert zijn zenuwstelsel. Dit onooglijke beestje houdt ons een spiegel voor: lijkt het volwassen stadium van de zakpijp niet verdacht veel op het leven van een bureaucraat, gebonden aan een zittend bestaan in een kantoor? Liggen de belofte en verlossing van dit wezen niet in zijn voortplanting en het avontuurlijke bestaan van zijn jonge kinderen?

[Ik bewoog, dus ik had een brein.]