Wat is het leven anders dan een reeks verzachtende omstandigheden? – Marjolijn van Heemstra
Grow up, the teacher says.
Maar een schrijver is niet op zoek naar weerwoord.
Het is niet echt.
Marjolijn van Heemstra heeft haar en mij twee maanden geleden naar een winkeltje bij het European Space Research and Technology Centre (Estec) in Noordwijk gelokt om er een zaklampje met een projectie van de aarde te kopen door erover te vertellen in een theaterzaal en het lampje te demonstreren. Het was een goed, sterk verhaal, en een magisch moment, een klein lichtgevend stipje op een gekreukt papiertje in een grote donkere zaal. Het lampje lag er niet. Ik voelde me bedot door een theatermaker (‘en dan neem je de bus vanuit Leiden’). Of, en dat kan ook, en dan is ze heel goed: het stroeve, starre winkelpersoneel was onderdeel van de dramaturgie. ‘Nou, bel die theatermaker dan nog maar eens, ik weet van geen lampje.’
Complot lijkt op plot.
Na het lezen van En we noemen hem wil ik het planetarium van Eise Eisinga in Franeker zien. Wikipedia zegt dat het bestaat.
Een bezoek aan het planetarium is één van de weinige lichte momenten in het boek. Verder voortdurend muggen (W.F. Hermans), een zware zwangerschap, een verhaal dat geen gewenst verhaal wordt, hoe hard ze ook schrijft, hoeveel onderzoek ze ook doet, een soort parallelle mislukte zwangerschap lijkt het schrijven te zijn – en dat is dan het boek, dus in zekere zin lukt het wel: niks is echt, behalve het verzonnen verhaal, het boek in mijn hand.
Het duizelt. Ook daarom verlang ik ernaar die tijdloze orde in Franeker te zien. Saturnus, een houten balletje dat er dertig jaar over doet om rond te draaien?
Made from oak, 9 weights and 10,000 nails! In the living room of a lovely Friesian canalside house.
Ik verleen het boek ernst, geef het tijd, neem de trein richting Franeker.
Wat je natuurlijk ook doet als je verhalen vertelt, verzint.