Hij sprak over de toekomst van het papieren boek. Nee, hij vroeg zich af over welk boek men gesproken had. Zelden zag hij een probleem zo slecht geformuleerd, zo eenzijdig. Hij was de laatste spreker die avond. Zijn hand beschreef een parabool. Onderaan de kromme bevond zich het kinderboek, ergens halverwege de damesroman, op de top lag de literatuur, dan had je de non-fictie en aan het andere uiteinde van de kromme bevond zich het wetenschappelijke boek. Over welk boek hebben we het? Welke lezer? Welke manier van lezen? Elk boek is verschillend, betoogde hij. Elk boek heeft een andere relatie tot de digitale wereld, een ander mogelijk verdienmodel. Papier heeft eenvoudig een andere meerwaarde. Media bestaan naast elkaar. Daarna sprak hij over de taak van uitgeverijen en literaire tijdschriften. ‘De taak van uitgeverijen is het tegenhouden van boeken, het afremmen van schrijvers en dichters. Kijk naar die miljoenen blogs op internet. Internet is absolute vrijheid. Mensen die denken dat ze kunnen schrijven. Schrijven is weerstand overwinnen. Zonder weerstand schrijven levert niks op. De drempel kan niet hoog genoeg zijn.’ – Bastiaan Bommeljé (Hollands Maandblad) tijdens RAMSJ! De toekomst van het papieren boek, Wintertuin/SLAA/De Rode Hoed

«