The path to decision may be hard because it leads into the territory of both finiteness and groundlessness — domains soaked in anxiety.
Use technology to learn better, adjust your videospeed! zegt de video monter. De afgelopen zestien dagen heb ik 150 filmpjes en tien cursussen bekeken over psychologie omdat ik wil weten hoe het brein werkt. Will Wright (bedenker van The Sims), Susan Weinschenk, Rob Sutcliffe en André Klapper. Van die laatste heb ik een powerpoint-bestand gekregen waarin twee gekleurde vakjes zitten, als ik ze over een schaakbord schuif voltrekt zich een mirakel: mijn brein denkt dat de vakjes van kleur verschillen, ik zweer erbij, in realiteit bezitten ze dezelfde grijze kleur. Het brein schotelt me een illusie voor, maakt een realiteit. Ik zie het voor mijn ogen gebeuren. Het is voortdurend bezig met de toekomst, met onzekerheid wegnemen, omgeving interpreteren, als het bezig is met het verleden, is iets mis. Ik heb de filmpjes bekeken op 1.5 speed, met ondertitels, wat opmerkelijk snel went, na de aanvankelijke lachhik, en wat het opvallend moeilijk maakt om terug te keren naar live, bijvoorbeeld televisie kijken – alsof ik in een langzaamrijdende file sta waarvan ik niet weet waar hij naartoe leidt. De traagheid en het lineaire drukken me neer. Die neerslachtigheid waarmee ik uit de bubble stap, een soort jetlag in reactie op het switchen tussen twee realiteiten, of eigenlijk modaliteiten, maakt dat ik ga shoppen, op zoek naar meer filmpjes, cursussen, boeken. Althans, dat laatste vertelt één filmpje, dat het heeft over de invloed van emoties op beslissingen: woede reageer je op een ander af, angst maakt dat je geen risico’s neemt, droefheid, mijn default response, doet een beloning zoeken om het gevoel van verlies te dempen (boeken, kennis, voedsel). Terug in de fysieke realiteit, die altijd ook een emotionele en een cognitieve behelst, mis ik vooral de mogelijkheid van het pauzeren van beeld. Als ik iets uit het online domein zou willen kopiëren, dat. Het gevoel van verspilling van tijd is soms ondraaglijk, of eigenlijk, het te weinig elastisch zijn van tijd, iets gaat zowel te traag als te snel, omdat het voortdurend doorgaat, niet te stoppen is zoals video zodat je even iets kunt denken en dan weer doorgaan. Leven werpt een permanent existentieel dilemma op. O Irvin D. Yalom, where art thou?