Margriet de Moor schrijft mooie stukken in Als een hond zijn blinde baas. Ik kan een betoog opzetten om dat aannemelijk te maken maar citeer liever. Veel van wat ik mooi vind is stijl, en stijl is hoe de gedachte op papier staat: ‘Toch denk ik dat de drastische uitwerking van muziek te danken is aan iets wat in wezen heel simpel is, namelijk iets fysieks: de muziek schreeuwt harder. […] Kijken we naar het zingende hoofd. Voorhoofd, wenkbrauwen, oogkassen, neus, mond. De mimiek van het gezicht doet wat het kan om de expressie van de tekst op de zaal over te brengen, maar de essentie van het zingende hoofd komt neer op aa…ee…oo…ie…uu…oe…! De roepende, schreeuwende, lachende of jammerende mens: ook bij de zanger zijn het de klinkers waar het om gaat. Keel, mond en longen zijn uit op het voortbrengen van zuiver akoestische klanken. De consonanten daartussen kunnen kort, pittig of ploffend zijn, ze dienen toch vooral als mechaniek om, als de trekker van een revolver, de klinker sonoor en solide naar buiten te brengen.’ Mooi beeld. En kunst gaat over mooi, betoogt De Moor.
‘Natuurlijk bestaan er geëngageerde kunstwerken van zeer grote meesters. Maar de Guernica van Picasso heeft de dood van Franco met geen uur bespoedigd en Multatuli’s Max Havelaar heeft de Nederlandse koloniale politiek van die tijd geen steek veranderd. Kortom? Kortom een boek is mooi. Mooi is het sleutelwoord wanneer we het hebben over kunst. Mooi vinden wij het schilderij van Goya, getiteld De derde mei, 1808, waarop de executie is te zien van een armzalig groepje Spaanse dorpelingen door een soldatenpeloton van Napoleon, mooi vinden wij het venijnige koor uit Bachs Matthäus-Passion ‘Laß ihn kreuzigen!’, mooi vinden wij de boeken van Primo Levi over Auschwitz. En… verder? Verder heeft het mooie boek net als het eveneens zeer mooie schilderij, het mooie beeld en het mooie muziekstuk een aantal strelende bijwerkingen.’ [Het streelt je eenzaamheid, je waardigheid, je vernuft en je moreel.]
Dat zingen schreeuwen is, wil ik onthouden. En dat kunst over mooi gaat. Korte, pittige, ploffende consonanten en de Guernica die Franco’s dood met geen uur bespoedigd heeft. Vorm is alles. Mooi is engagement genoeg.